Giảm 50% dự trữ bắt buộc: vốn nào sẽ chảy về VCB, MBB, HDB, VPB?

22 giờ ago

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã ban hành Thông tư 23/2025/TT-NHNN, có hiệu lực từ 01/10/2025, cho phép giảm 50% tỷ lệ dự trữ bắt buộc đối với các tổ chức tín dụng đang tham gia xử lý tổ chức tín dụng yếu kém theo mô hình nhận chuyển giao bắt buộc hoặc đóng vai trò “tổ chức tín dụng hỗ trợ”. Đây là một động thái có ý nghĩa vừa khuyến khích xử lý ngân hàng yếu kém, vừa mở thêm dư địa thanh khoản và tín dụng cho những ngân hàng “đầu tàu” đang gánh nhiệm vụ hệ thống.

Trong khuôn khổ này, thị trường đặc biệt chú ý tới bốn cái tên: Vietcombank, MB, HDBank, VPBank. Các ngân hàng này đều đã được công khai là bên nhận chuyển giao hoặc hỗ trợ, và vì vậy nằm trong phạm vi thụ hưởng của cơ chế mới.

Chính sách thay đổi điều gì và áp dụng thế nào

Cốt lõi của Thông tư 23/2025/TT-NHNN là bổ sung trường hợp được giảm 50% tỷ lệ dự trữ bắt buộc cho: (i) tổ chức tín dụng nhận chuyển giao bắt buộc ngân hàng bị kiểm soát đặc biệt và (ii) tổ chức tín dụng hỗ trợ theo phương án phục hồi đã được phê duyệt. Việc giảm áp dụng trên tất cả các loại tiền gửi phải tính dự trữ bắt buộc của từng tổ chức, bắt đầu từ tháng được cơ quan có thẩm quyền xác định trong văn bản thông báo. Hiệu lực chung của Thông tư là từ 01/10/2025.

Về mặt cơ chế vận hành, NHNN sẽ căn cứ phương án chuyển giao/phục hồi đã phê duyệt để thông báo tên ngân hàng được giảm, thời điểm bắt đầu và thời hạn áp dụng cho Sở Giao dịch và Vụ Chính sách tiền tệ. Đây là chi tiết quan trọng mà nhà đầu tư cần theo dõi, bởi thời điểm “chảy” của thanh khoản rẻ phụ thuộc vào lịch áp dụng cụ thể của từng ngân hàng.

Vì sao đây là cú hích thanh khoản và NIM

Dự trữ bắt buộc là khoản tiền ngân hàng phải duy trì không sinh lợi đáng kể, trong khi chi phí vốn huy động vẫn phát sinh. Khi tỷ lệ dự trữ giảm một nửa, phần tiền “bị giam” sẽ được giải phóng trở lại cho các mục tiêu sinh lợi như cho vay, mua giấy tờ có giá hoặc giảm nhu cầu vay trên liên ngân hàng. Điều này có ba tác động tích cực:

Hạ chi phí vốn bình quân (COF) vì giảm tỷ trọng nguồn không sinh lãi.
Cải thiện biên lãi ròng (NIM) nếu lượng vốn giải phóng được phân bổ vào tài sản sinh lãi có suất sinh lợi cao hơn mức hoàn vốn tối thiểu.
Tăng dư địa tăng trưởng tín dụng trong khi không làm phình bảng cân đối bằng nợ vay đắt đỏ.

Về công thức, quy mô vốn “giải phóng” xấp xỉ:
Vốn giải phóng = 50% × Tỷ lệ dự trữ bắt buộc hiện hành × Số dư tiền gửi thuộc diện dự trữ.
Nhà đầu tư có thể dùng số dư huy động mới nhất của từng ngân hàng để ước tính sơ bộ (chỉ mang tính minh họa, không phải số liệu hạch toán).

Tác động theo từng ngân hàng “đầu tàu”

Bốn ngân hàng lớn được thị trường quan tâm đều có quy mô tiền gửi khách hàng lớn, do đó dư địa hưởng lợi tương xứng. Dưới đây là quy mô tiền gửi khách hàng hợp nhất đến 30/6/2025 theo báo cáo tài chính đã công bố:

Vietcombank (VCB): tiền gửi khách hàng ~1.586.683 nghìn tỷ đồng. Quy mô huy động đầu ngành giúp tác động của chính sách trở nên rõ nét nhất trên mặt bằng thanh khoản và COF. Ước tính thanh khoản giải phóng khoảng 7,9–23,8 nghìn tỷ đồng.
MB (MBB): tiền gửi khách hàng ~783.292 nghìn tỷ đồng. Danh mục khách hàng rộng, tỷ lệ CASA ổn, lượng vốn “mở khóa” giúp MB chủ động hơn với tăng trưởng tín dụng và duy trì NIM trong môi trường cạnh tranh lãi suất. Ước tính thanh khoản giải phóng khoảng 3,9–11,7 nghìn tỷ đồng.
HDBank (HDB): tiền gửi khách hàng ~478.700 nghìn tỷ đồng. Cơ cấu bán lẻ – SME và hệ sinh thái hàng không – tiêu dùng giúp HDB có nhiều điểm đến sinh lợi cho nguồn vốn giải phóng. Ước tính thanh khoản giải phóng khoảng 2,4–7,2 nghìn tỷ đồng.
VPBank (VPB): tiền gửi khách hàng ~600.774 nghìn tỷ đồng. Việc giảm dự trữ giúp VPB giảm phụ thuộc vào nguồn liên ngân hàng và đòn bẩy kỳ hạn ngắn, hỗ trợ cải thiện NIM và biên an toàn thanh khoản. Ước tính thanh khoản giải phóng khoảng 3,0–9,0 nghìn tỷ đồng.

Với quy mô như trên, mỗi 1 điểm phần trăm tỷ lệ dự trữ bắt buộc tương đương một khoản tiền rất lớn. Tổng cộng bốn ngân hàng có thể “cởi trói” khoảng 17,2–51,7 nghìn tỷ đồng, tuỳ theo cơ cấu kỳ hạn thực tế. Khi giảm 50% tỷ lệ dự trữ đang áp dụng, lượng vốn “rảnh tay” sẽ đủ ý nghĩa để tái bố trí sang tài sản sinh lãi, hoặc giảm chi phí tài trợ. Tác động ròng phụ thuộc vào ba biến: cấu trúc kỳ hạn – loại tiền gửi, khẩu vị rủi ro tái phân bổ và năng lực hấp thụ tín dụng của nền kinh tế trong quý IV/2025–2026.

Góc nhìn định giá và phản ứng thị trường

Đối với cổ phiếu ngân hàng, thị trường thường chiết khấu sớm chính sách làm tăng sức mạnh lợi nhuận. Từ góc độ định giá, P/B phản ánh kỳ vọng ROE dài hạn; nếu NIM và tăng trưởng tín dụng ổn hơn nhờ vốn “giải phóng”, ROE bền hơn sẽ là cơ sở để nới vùng P/B hợp lý. Tuy nhiên, mức hưởng lợi không đồng đều:

Ngân hàng có nền tảng huy động lớn, CASA cao và đầu ra chất lượng sẽ hưởng lợi rõ nhất.
Ngân hàng có áp lực trích lập từ nhiệm vụ xử lý tổ chức yếu kém sẽ cần phần vốn giải phóng để bù đắp chi phí rủi ro, tác động lên lợi nhuận có thể đến trễ hơn.

Với trái phiếu – giấy tờ có giá, khi các ngân hàng có thêm nguồn vốn giá rẻ, cầu đối với kênh OMO/giấy tờ có giá có thể co lại phần nào, tạo mặt bằng lãi suất ổn định hoặc giảm nhẹ ở kỳ hạn ngắn, nếu các yếu tố vĩ mô khác không đổi.

Rủi ro và điều kiện kèm theo

Tác động tích cực chỉ bền khi đi kèm kỷ luật tín dụng. Việc bơm thêm dư địa vốn mà không nâng chuẩn thẩm định – giám sát có thể áp lực lên tỷ lệ nợ xấu. NHNN đã quy định cơ chế thông báo, giám sát đối với từng trường hợp được giảm, và thông lệ là các ngân hàng tham gia xử lý phải tuân thủ chặt điều kiện an toàn, minh bạch tiến độ tái cơ cấu.

Ngoài ra, hiệu lực thực tế phụ thuộc lịch áp dụng cho từng ngân hàng. Nhà đầu tư nên theo dõi: văn bản thông báo cụ thể từ NHNN cho từng trường hợp; lịch kê khai dự trữ bắt buộc hàng tháng; diễn biến OMO – lãi suất liên ngân hàng sau thời điểm hiệu lực.

Điểm nhấn dành cho nhà đầu tư

Chính sách giảm 50% dự trữ bắt buộc là đòn bẩy đúng chỗ, đúng thời điểm cho các ngân hàng đang gánh nhiệm vụ hệ thống. Với VCB, MBB, HDB, VPB, bức tranh cơ bản được cải thiện ở ba trục: thanh khoản – NIM – tăng trưởng tín dụng. Tuy nhiên, mức độ bứt phá của từng mã sẽ khác nhau tùy khả năng chuyển vốn “giải phóng” thành lợi nhuận và kỷ luật rủi ro trong giai đoạn thi hành.

TUYÊN BỐ MIỄN TRỪ TRÁCH NHIỆM

Báo cáo này được COPHIEUVIP.COM thực hiện dựa trên các nguồn dữ liệu đáng tin cậy tại thời điểm phát hành. Tuy nhiên, chúng tôi không đảm bảo tính chính xác tuyệt đối hoặc đầy đủ của thông tin. Các phân tích và khuyến nghị trong báo cáo chỉ mang tính tham khảo, không phải lời khuyên đầu tư chính thức. Nhà đầu tư cần tự chịu trách nhiệm về quyết định đầu tư của mình và nên tham khảo ý kiến từ các chuyên gia tài chính trước khi hành động. COPHIEUVIP.COM không chịu trách nhiệm cho bất kỳ tổn thất nào phát sinh từ việc sử dụng thông tin trong báo cáo này.

COPHIEUVIP.COM hiện đang có chương trình tư vấn đầu tư chứng khoán, hãy nhắn tin cho Mạnh Hùng cophieuvip qua zalo để được hỗ trợ:

Phone/sms/zalo: 0918.266.588

👉Bấm vào đây để nhắn tin zalo cho Mạnh Hùng COPHIEUVIP 👈

Hoặc quét QR code để kết bạn zalo

Hiện tại COPHIEUVIP.COM đang hợp tác với 2 công ty chứng khoán là VPS và TCBS để có thể hỗ trợ sâu hơn với các nhà đầu tư sử dụng tài khoản ở 2 công ty này. Để được hỗ trợ tư vấn đầu tư từ COPHIEUVIP.COM, quý nhà đầu tư hãy làm như sau: